مشرق – پایگاه تحلیلی المانیتور – بخش خاورمیانه اندیشکده شورای آتلانتیک آمریکا – در گزارشی از سوزان مدرس، گوینده سابق خبر شبکه پرس تی‌وی، به بازتاب سخنان شخصیت‌های سیاسی داخلی و نظرات مردم در خصوص کاندیداهای انتخابات یازدهم و تحلیل آن‌ها پرداخته است.

مدرس در گزارش خود از خاتمی به عنوان رئیس جمهوری یاد می کند که در دوره 8 ساله ریاست جمهوری‌اش، ایران شاهد رنسانس فرهنگی و روشن‌فکری بود و رویکردی متعادل در تعامل با غرب در پیش گرفته بود.

جمع آوری رأی برای خاتمی!

سوزان مدرس در ادامه گزارش خود با انعکاس گفتگو با برخی که آن‌ها را مردم تهران خوانده، سعی کرده است گرایش مثبت آن‌ها به خاتمی را بازتاب دهد.

وی از قول یک نجار 32 ساله که خود را ساسان معرفی کرده است می‌نویسد:"زمانی که خاتمی برای معرفی ملت ما به نقاط مختلف جهان سفر می‌کرد، ما بسیار به او افتخار می‌کردیم. اگر خاتمی بیاید، رای من خاتمی خواهد بود."

مدرس می‌افزاید: " خاتمی طرفدار سرسخت جذب سرمایه‌گذاری خارجی بود که به اعتقاد بسیاری برای دور زدن تحریم‌های شدید آمریکا بر ضد ایران، ضروری بود.

مجری سابق شبکه پرس تی‌وی و خبرنگار و مستندساز "آزاد" فعلی، احمدی‌نژاد را نماینده طبقه کارگر روستایی و دور افتاده و مستضعف ایران می‌خواند که به اعتقاد این طبقه بزرگ، احمدی‌نژاد "رئیس جمهور همه مردم ایران" است. هر نامزدی که بخواهد وارد عرصه رقابت شود، باید به این طبقه عمده از جمعیت ایران توجه داشته باشد.

"خاتمی باید ملت را متقاعد کند که او هم رئیس جمهور تمام اقشار جامعه ایران است." این را نیز "مدرس" از قول یک راننده تاکسی گفته است.

اینکه خاتمی نامزد انتخابات خواهد شد یا نه را هیچ‌کس نمی‌تواند پیش‌بینی کند، تا یک‌ماه مانده به انتخابات که شورای نگهبان کار تایید صلاحیت نامزدها را آغاز خواهد کرد و رقابت‌های انتخاباتی رسما آغاز خواهد شد.

هاشمی؛ مرد خروج کشور از شرایط بحرانی

مخالفت نمایندگان مجلس با طرح تعیین حداقل و حداکثر سن نامزدهای ریاست جمهوری که در آن حداکثر سن 75 سالگی در نظر گرفته شده بود و عملا هاشمی رفسنجانی دیگر فرصتی برای ورود به این میدان نداشت، بار دیگر صحبت‌ها از حضور هاشمی 79 ساله را قوت بخشید.

تحلیل‌گر "آزاد" المانیتور در گزارش خود، هاشمی را فردی طرفدار بازار آزاد داخلی و خصوصی‌سازی معرفی می‌کند که دیدگاه‌هایش می‌تواند گره و بن بست اقتصادی موجود را حل کند.

دیگر شهروند تهرانی در باره هاشمی اینگونه اظهار نظر می‌کند:"هاشمی اقتصاد کشور را بخوبی می‌شناسد و با رهبر نیز رابطه خوبی دارد، من ترجیح می‌دهم در دوره بعدی شاهد نزاع‌های سیاسی کم‌تری از سوی هرکس که انتخاب می شود، باشم و فکر می‌کنم رفسنجانی شخص مناسبی برای این جایگاه باشد."

اصلاحات؛ فاقد رهبری مقتدر و انعطاف ناپذیر

این گزارش در تشریح شرایط کنونی اصلاح‌طلبان در ایران می‌نویسد: بسیاری از ایرانی‌ها اصلاحات را فاصله زمانی 1997 تا 2005 میلادی – 76 تا 84 – می‌دانند که البته در سال 88 نیز تلاش کردند تا به صحنه باز‌گردند اما شکست خوردند. امروز اصلاح‌طلبان نه تنها جای خالی رهبری مقتدر با ایدئولوژی و گفتمانی پایدار را در کنار خود حس می‌کنند، بلکه از بیرون نیز آن‌ها را گروهی انعطاف ناپذیر و ناتوان در حرکت و حیات در چارچوب نظام و ساختار سیاسی کنونی، می‌نگرند. این واقعیت را می‌توان از پیش شرط‌های تعیین شده از سوی برخی از آنان برای شرکت در انتخابات مشاهده کرد که بطور مثال آزادی کروبی و میرحسین موسوی از حصر خانگی را خواستار شده‌اند.

یک دانشجوی دکترا نیز معتقد است با تعیین پیش شرط برای نظام اصلاحات راه به جایی نخواهد برد و اصلاح‌طلبان در حال حاضر از نبود اتحاد و یکپارچگی میان خود نیز ضربه می‌خورند.

در این میان یکی از اساتید دانشگاه شهید بهشتی که خواسته هویتش علنی نشود در گفتگو با سوزان مدرس گفته است: اگر هریک از این دو شخصیت – خاتمی و هاشمی – تصمیم به حضور بگیرند، در زیر چتری جدید گرد خواهند آمد. این جبهه جدید این ویژگی‌ را خواهد داشت که دیگر با انتقاداتی که هم اکنون اصلاح‌طلبان – بویژه پس از سال 88 - با آن روبرو هستند، مواجه نخواهد شد. به عقیده این استاد دانشگاه، هاشمی از بخت بیشتری برخوردار است، چرا که جایگاه خوبی در نظام دارد و امکان رد صلاحیت شدن وی از سوی شورای نگهبان نیز وجود ندارد.

سوزان مدرس، تحلیل‌گر و مستندساز آزاد، پیش‌تر در شبکه پرس‌ تی‌وی ایران به گویندگی اخبار، تهیه‌ گزارش و مستند مشغول بود که با جدا شدن از این شبکه، بطور مستقل به تولید مستند و تحلیل مسائل سیاسی برای رسانه‌های مختلف غربی مشغول است.

فرمانده جبهه داخلي رژيم صهيونيستي هشدار داد سامانه دفاع موشكي موسوم به «گنبد آهنين» براي حمايت از مناطق مسكوني و غيرنظامي در مقابل موشك هاي حزب الله كافي نيست.

کیهان: به گزارش خبرگزاري قدس آيال آيزنبرگ گفت: سامانه گنبد آهنين فقط تا حدودي مي تواند از تاسيسات نظامي و مناطق راهبردي اسرائيل حمايت كند و از توانمندي لازم براي حفاظت مناطق مسكوني و غيرنظامي در مقابل موشك هاي مقاومت حزب الله برخوردار نيست.
آيزنبرگ افزود: حزب الله پنج هزار موشك در اختيار دارد و تل آويو و حومه آن در جنگ آينده هدف باراني از موشك هاي هولناك مقاومت قرار خواهد گرفت.
وي گفت: من بر اين باورم كه حزب الله هر روز بيش از هزار موشك و گلوله به عمق مناطق مسكوني اسرائيل شليك خواهد كرد.
همچنين يك فرمانده ارتش رژيم صهيونيستي با ابراز نگراني از افزايش توان نظامي حزب الله لبنان، تصريح كرد، موشكهاي حزب الله لبنان زمين را در هر جنگ آينده زير پاي ارتش اين رژيم به لرزه درخواهد آورد.
ژنرال «كوبي باراك» فرمانده شعبه فن آوري و لجستيك ستاد مشترك ارتش رژيم صهيونيستي با بيان اين مساله، تاكيد كرد: هرگونه رويارويي با حزب الله لبنان، جنگ را به داخل سرزمينهاي اشغالي منتقل خواهد داد.
باراك در ادامه تاكيد كرده كه هرگونه جنگ با حزب الله در آينده، روزانه اسرائيل را با حداقل 1200 موشك مواجه خواهد ساخت.
به گفته وي حزب الله در جنگ آينده به ابتكارات تازه اي براي كاهش قدرت حركت و مانور دهي ارتش رژيم صهيونيستي دست خواهد زد.
وي همچنين گفته است كه روز اول جنگ شاهد حملات موشكي بسيار سنگين و دقيق از سوي حزب الله عليه مراكز حساس ارتش بويژه تجمعات نظامي، مراكز اورژانس، مراكز پشتيباني و مراكز لجستيكي خواهد بود.

با وجود مخالفت برخي مشاوران خاتمي با نامزدي وي و قطعيت رد صلاحيت او از سوي شوراي نگهبان، تحركات حلقه حزب مشاركت براي واداشتن خاتمي فزوني گرفته است.

کیهان: اين تحركات افراطيون ادامه فتنه انگيزي ناكام سال 88 و تحريم انتخابات مجلس در اسفند 1390 ارزيابي مي شود. در برخي جلسات داخلي افراطيون اين گونه گفته شده كه با توجه به قطعيت رد صلاحيت خاتمي، حتما بايد او را به ميدان آورد تا از اين طريق حضور او را در جبهه اپوزيسيون و تحريم قطعي كرد. اين گروه معتقدند بدين ترتيب مي توان فضاي رواني عليه نامزدهايي قطعي نظير عارف و روحاني و محتمل مانند جهانگيري و نجفي و... را سنگين تر كرد و با چماق «اصلاح طلب بدلي» آنان را از حضور در صحنه انتخابات راند.
پيش از اين احمد پورنجاتي از اعضاي فراكسيون مشاركت در مجلس ششم و از مشاوران نزديك خاتمي به روزنامه بهار گفته بود كه خاتمي نگران است نامزد شده و رد صلاحيت شود و او نمي خواهد مهر رد صلاحيت از سوي نظام در كارنامه اش ثبت شود. پورنجاتي همچنين از مخالفت طيفي از مشاوران با نامزدي مجدد خاتمي خبر داده بود، موضوعي كه مشاوراني نظير كرباسچي و مرعشي نيز بر آن صحه گذاشته اند.
با اين حال جواد اطاعت از اعضاي حزب اعتماد ملي مي گويد گروهي به نام شوراي راهبري اصلاحات و با حضور 35 تن از مشاوران خاتمي در 5 كميته اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي، سياست داخلي و سياست خارجي فعال شده تا به ارزيابي وضع موجود و تدوين برنامه بپردازد. او با اشاره به دودستگي در ميان مشاوران، مي گويد: ما تلاش مي كنيم كه خاتمي نامزد شود. ما بايد فضا را به گونه اي فراهم كنيم كه آقاي خاتمي به شركت در انتخابات تمايل پيدا كند و احساس كند فضا براي حضورش فراهم است.
او در مصاحبه با روزنامه بهار و در پاسخ اين سوال كه «الان نگراني هاي خاتمي چيست كه نامزد نمي شود؟ نگران رد صلاحيت است؟» مي گويد: نه، اصلا بحث نگراني براي رد صلاحيت و اين ها نيست. بحث اين است كه چالش جديدي براي كشور ايجاد نشود، يعني آمدن آقاي خاتمي براي كشور هزينه اي به همراه نداشته باشد. بالاخره اگر بناست در يك كشور عقلانيت سياسي حاكم باشد، براي برون رفت از وضع موجود جريان حاكم بايد بپذيرد انتخاباتي برگزار كند كه آقاي خاتمي هم يكي از گزينه هاي آن باشد ولي اگر غير از اين باشد ممكن است به گونه اي باشد كه اين كنش و واكنش ها براي كشور هزينه اي داشته باشد.
اين مقام وزارت كشور در دولت اصلاحات، درباره قانع نشدن خاتمي به نامزدي و عدم تمكين از مشاورين موافق گفت: بحث تمكين نيست، بحث اقناع است. ما بايد وضعيت را رصد كنيم و تا زمان ثبت نام هم وقت داريم و تا آن زمان هم اميدواريم آقاي خاتمي به اين نتيجه برسند كه در انتخابات شركت كنند. و اگر خاتمي رد صلاحيت شد چه؟ شرايط كشور چنين چيزي را ايجاب نمي كند. اگر گزينه اصلاحات را رد صلاحيت كنند كه ديگر تكليفي بر اصلاح طلبان بار نيست.
فراز آخر سخنان نامبرده نشان مي دهد كه سناريوي افراطيون فعال در فتنه سبز مجبور كردن اصلاح طلبان معتدل به بازي در خدمت فتنه گران است.
تلقي جريان مذكور اين است كه خاتمي به واسطه رد صلاحيت خدمات بيشتري براي جريان هاي معارض نظام انجام خواهد داد حال آن كه در اين صورت سرنوشتي بهتر از برخي عناصر فتنه گر منزوي پيدا نمي كند. خاتمي مكررا طي سالهاي اخير و در محافل خصوصي شديدا از عملكرد منتهي به بن بست موسوي و كروبي انتقاد كرده و آنها را مسئول وضعيت آشفته اصلاح طلبان دانسته است.

محسن آرمین در پاسخ به سؤالی درخصوص نقش هاشمی‌ در بازی‌گردانی برنامه‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان، با تأکید بر اینکه آقای هاشمی همواره برای ما محترم بوده‌، گفت: «حتی زمانی‌که برخی هاشمی‌رفسنجانی را تخریب می‌کردند، ما از او حمایت کرده و با تخریبش مخالف بودیم. نباید این سرمایه را با تحلیل‌های غلط تخریب کرد».

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس، مواضع آقای هاشمی رفسنجانی همواره از اهرم‌های تاثیر گذار در مولفه های مختلف داخلی و خارجی ایران بوده است؛ با توجه به در پیش بودن انتخابات ریاست جمهوری یازدهم، به نظر می رسد بازخوانی مواضع و عملکرد رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، خصوصا در طول سالهای گذشته، بسیار لازم و روشنگر باشد.

خبرگزاری فارس قصد دارد در سلسله برش‌هایی از برخی تالیفات صورت گرفته، بازخوانی هایی در این زمینه منتشر نماید.

پیش از این مروری بر «ادعای 12ساله هاشمی درباره تقلب؛ از نامه‌نگاری تا تریبون نماز جمعه و نماینده تام‌الاختیار» داشتیم. اما آنچه در این گزارش می خوانید، فصل پنجم از کتاب تکیه‌گاه (بررسی عملکرد اکبر هاشمی رفسنجانی در نهمین و دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری) است که به قلم محمدحسن روزی‌طلب در مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است:

روزهای اول فروردین سال 1388، درحالی برای هاشمی‌رفسنجانی سپری می‌شد که سیدمحمد خاتمی از رقابت‌های انتخاباتی کناره گرفته و میرحسین موسوی با پشتوانه‌ی یاران قدیمی‌اش به تازگی ستاد انتخاباتی‌اش را راه‌اندازی کرده‌بود. در محافل سیاسی شنیده می‌شد که موسوی پیش از کاندیداتوری به هاشمی‌رفسنجانی اعلام کرده که او طرح دولت‌وحدت‌ملی را اجرایی خواهد کرد.

* محسن رضایی: هاشمی مخالف آمدن من بود

از سوی دیگر محسن رضایی نیز خود را آماده می‌کرد تا در انتخابات دهم ریاست‌جمهوری حاضر شود. درباره‌ی محسن رضایی نیز شنیده می‌شد که هاشمی‌رفسنجانی او را برای نامزدی تهییج و ترغیب کرده‌است.

این نقل قول نیز به گوش می‌رسید که کم‌کردن یک رأی از احمدی‌نژاد نیز ارزش دارد، اگرچه محسن رضایی در گفتگویی در سالگرد انتخابات، شرح دیدارهایش با هاشمی‌رفسنجانی را این‌گونه بیان کرده‌است:

«آقای هاشمی مخالف آمدن من بود. من در فروردین 88 با ایشان مشورت کردم، نظر مساعدی ندادند. بعداً هم به‌صورت علنی تصریح کرد که اگر لاریجانی، روحانی و ولایتی بیایند من به یکی از آنها رأی می‌دهم. با هاشمی اتفاقاً مرزبندی داشتم. قبل از اینکه اختلاف احمدی‌نژاد و هاشمی تشدید شود، مرزبندی من آشکار بود. انتشار نامه‌ی‌ امام و نظرات دیگری که بود، نشان می‌داد که من و ایشان از منتقدین یکدیگر هستیم. اما وقتی اختلاف‌ها و درگیر‌های چند سال اخیر به‌وجود آمد به این مسئله فکر کردم که چراغ وحدت را روشن کنم. نظام را در خطر دیدم. وصیت امام از جلوی چشم‌هایم رژه می‌رفت که به آقای هاشمی و مقام معظم رهبری فرموده بودند: «من نگران اختلاف شما هستم.»

اشاره‌ی محسن رضایی به متنی است که در دیدار زادسر نماینده‌ی ادوار مجلس با هاشمی‌رفسنجانی در روز 29 فروردین 1388 منتشر شد و در آن هاشمی‌رفسنجانی به صراحت کاندیداهای مورد نظرش را اعلام کرده‌بود.

* محسن آرمین: نباید این سرمایه (هاشمی رفسنجانی) را با تحلیل های غلط تخریب کرد

در روزهای فروردین 1388 حمایت هاشمی‌رفسنجانی از موسوی به حدی در افکار عمومی مشخص و مبین بود که محسن آرمین، سخنگوی سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی روز 26 فروردین در نشستی که با عنوان «احزاب و انتخابات» از سوی انجمن اسلامی دانشکده‌ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار شده‌بود، هاشمی‌رفسنجانی را همراه با اصلاحات خواند و در پاسخ به سؤالی درخصوص نقش هاشمی‌رفسنجانی در بازی‌گردانی برنامه‌های انتخاباتی اصلاح‌طلبان، با تأکید بر اینکه آقای هاشمی همواره برای ما محترم بوده‌است، گفت:

«حتی زمانی‌که برخی هاشمی‌رفسنجانی را تخریب می‌کردند، ما از او حمایت کرده و با تخریبش مخالف بودیم. نقش هاشمی به‌عنوان یک فرد تأثیرگذار در عرصه‌ی سیاسی کشور برای ما اثبات شده‌است و بارها شاهد تأثیر وی بوده‌ایم، در هر صورت نباید این سرمایه را با تحلیل‌های غلط تخریب کرد».

* عسگراولادی: مودبانه به هاشمی گفتم که مقابل رئیس جمهور قرار نگیرد

این حمایت‌ها سبب شد تا حبیب‌الله عسکراولادی، دبیرکل جبهه‌ی پیروان خط امام و رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در روزهای ابتدایی اردیبهشت 88 اعلام کند: «به هاشمی‌رفسنجانی گفتم که مقابل احمدی‌نژاد قرار نگیرد». عسکراولادی البته برای اظهار این مطلب مقدماتی را نیز فراهم دید:

«رابطه‌ی احمدی‌نژاد با هاشمی یک رابطه‌ی داغ است و رابطه‌ی سردی نیست. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی یک مجتهد سیاسی و اجتماعی است و در این اجتهادش واقعاً کوشش می‌کند اما روی اعتقادش به قانون اساسی و ولی‌فقیه هرجا که ولی‌فقیه حکم کند، تبعیت می‌کند اما در اجتهادش کوتاه نمی‌آید و در سخنان اخیری که داشت دیدیم که گفت از دولت نهم راضی نیستم. آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی رئیس دو مجموعه‌ای است که به مانند دو بال مقام معظم رهبری است. رابطه‌ی هاشمی با احمدی‌نژاد باید مثل رابطه‌ی مقام معظم رهبری و مراجع تقلید فراجناحی باشد و ایشان نباید در مقابل رئیس‌جمهور قرار گیرد که من هم مؤدبانه این موضوع را به خود هاشمی گفته‌ام. احمدی‌نژاد هم نباید با هاشمی مثل یک شهروند سیاسی رفتار کند چرا که هاشمی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و مجلس خبرگان رهبری است».

* رسایی: اصلاح‌طلبان از له کردن هاشمی به تقدیس او رسیدند

در همین روزها اصولگرایانِ حامی احمدی‌نژاد نیز می‌کوشیدند تا با یادآوری روزهای مجلس ششم، هاشمی را از حمایت از موسوی باز بدارند. حمید رسایی در این‌باره می‌گفت:

«اصلاح‌طلبان یک روز در مجلس ششم چنان بلایی بر سر هاشمی‌رفسنجانی آوردند که وی از حضور در مجلس ششم انصراف داد ولی دوباره تغییر رویه داده و دوباره در انتخابات ریاست‌جمهوری نهم از هاشمی‌رفسنجانی تقدیر کردند و در نتیجه از له‌کردن وی به تقدیس او رسیدند».

* شریعتمداری: هاشمی در مقام مجمع تشخیص می‌خواست دولت و مجلس را با هم اداره کند که نشد

حسین شریعتمداری مدیرمسئول روزنامه‌ی کیهان نیز با ظرافت به بیان صحنه‌گردانی هاشمی‌رفسنجانی برای حضور موسوی در انتخابات اشاره کرد و گفت:

«موسوی نخست‌وزیر دوران جنگ بوده‌است و با نیروهای انقلاب هم همراهی می‌کرد اما اینکه گفته می‌شود که وی جنگ را اداره کرده‌است اصلاً صحیح نیست. امام در رأس جنگ بودند و هاشمی‌رفسنجانی نیز نماینده‌ی ایشان و مقام معظم رهبری هم نماینده‌ی امام در شورایعالی دفاع مقدس بود و اینکه بگوییم شخص خاصی جنگ را اداره کرده، بی‌انصافی است. مثلاً زمانی‌که آقای هاشمی رئیس مجلس بود، دولت را اداره می‌کرد و زمانی‌که رئیس دولت شد، مجلس را اداره می‌کرد و زمانی هم که رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام شد، می‌خواست که دولت و مجلس را باهم اداره کند که البته این‌طور نشد».

روز 13 اردیبهشت اما هاشمی‌رفسنجانی ائتلاف حامیان موسوی به ریاست مصطفی کواکبیان و فاطمه جلودارزاده را به حضور پذیرفت و گفت:

«برای حفظ و تقویت نظام در مقطع حساس کنونی، حضور همه‌ی مردم، چه آنان که احساس تکلیف برای کاندیداتوری می‌کنند و چه اقشار گوناگون، وظیفه‌ای حساس دینی و ملی است. کسانی که فکر می‌کنند با قهرکردن با انتخابات مسئله‌ای حل می‌شود، سخت در اشتباه‌اند چرا که در این صورت حق تعیین سرنوشت خود را از دست می‌دهند». هاشمی‌رفسنجانی تخریب، بداخلاقی انتخاباتی، استفاده از امکانات عمومی و شیوه‌های نادرست تبلیغات را نشانه‌های زشت انتخابات خواند و گفت‌: «کسانی که به این شیوه‌ها متوسل می‌شوند، اهدافی نامقدس دارند». در ابتدای این دیدار مصطفی کواکبیان و خانم جلودارزاده گزارشی از روند شکل‌گیری و فعالیت‌های ائتلاف مردمی حامیان میرحسین موسوی ارائه کرده و خواستار تلاش آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی در جهت برگزاری انتخاباتی پرشور و سالم شدند».

* اذعان به مدیریت هاشمی بر جبهه اصلاحات

چند روز بعد چند تن از چهره‌های اصلاح‌طلب مجلس هشتم که در ستاد موسوی حضور داشتند، در گفتگوهای رسانه‌ای به مدیریت هاشمی‌رفسنجانی بر جبهه‌ی اصلاحات اذعان کردند. نصرالله ترابی عضو فراکسیون اقلیت مجلس درخصوص نقش هاشمی‌رفسنجانی در جبهه‌ی اصلاحات، اظهار‌داشت:

«هاشمی برای کشور یک چهره‌ی ملی است و هرجا احساس کند جریانی برای کشور منفعت دارد، برای حمایت از آن جریان وارد عمل می‌‌شود. به‌نظر من اکنون هاشمی‌رفسنجانی احساس می‌کند که وضع موجود به نفع کشور نیست، از این‌رو به‌نظر می‌آید که اصلاح‌طلبان را کمک و راهنمایی می‌کند ولی وی یک چهره‌ی ملی است و کمک‌ها و راهنمایی‌های او فقط در برخورد با اصلاح‌طلبان نیست بلکه هاشمی‌رفسنجانی از نیروهای جناح راست، آنهایی را که حامی منافع ملی‌ هستند، نیز حمایت می‌کند».

امیر طاهرخانی دیگر عضو فراکسیون اقلیت مجلس درخصوص نقش هاشمی‌رفسنجانی در جبهه‌ی اصلاحات، اظهار داشت:

«هاشمی با توجه به ویژگی‌ها و توانمندی‌هایی که دارد همواره مؤثر بوده و می‌توان گفت وی یکی از تکیه‌گاه‌های اصلاحات است و در حال حاضر نیز دیدگاه‌ها، نظریات و جهت‌گیری‌های وی در جریان اصلاحات می‌تواند خیلی مهم باشد و اصلاح‌طلبان نیز برای نظرات وی اهمیت زیادی قائل هستند. هاشمی‌رفسنجانی فعلاً وارد ریز قضیه نشده و هنوز برای اجماع، بحث خاصی نداشته ولی شاید در آینده چنین اتفاقی بیفتد و جریان اصلاحات بتواند از نظرات وی برای خدمت به کشور بهره ببرد، چرا که هاشمی‌رفسنجانی به وضع موجود انتقادات جدی دارد و از نظرات وی می‌توان استفاده کرد. در حال حاضر از صحبت‌های هاشمی این‌گونه برداشت می‌شود که وی از روند اجرایی کشور انتقاد دارد، بنابراین می‌توان از این نظرات و رهنمودها استفاده کرد و در جهت رسیدن به یک وحدت‌نظر بهره برد، چرا که وی نقش ویژه‌ای در کشور برای همه‌ی جریانات دارد و قطعاً در اردوگاه اصلاح‌طلبان هم این موضوع وجود دارد که می‌توان از نظرات وی استفاده کرد و هاشمی‌رفسنجانی می‌تواند نقش خوبی را ایفا کند».

و این اظهارنظرها مسئله‌ای نبود که از چشم اصولگرایان دور بیفتد. علی زاکانی در واکنش به تحرکات سیاسی هاشمی‌رفسنجانی، روز 30 اردیبهشت 1388 گفت:

«در کشور در میان صف‌بندی‌های موجود یک صف‌بندی به‌دنبال نفی احمدی‌نژاد است که سمت و سوی آن را هاشمی‌رفسنجانی سامان می‌دهد و اساس این حرکت نیز «نه احمدی‌نژاد» است».

* روایت حسین فدایی از تحلیلها و اقدامات اشتباه هاشمی رفسنجانی

حسین فدایی دبیرکل جمعیت ایثارگران نیز در این‌باره گفت:

«عده‌ای می‌خواهند با سوء‌استفاده از آقای هاشمی وارد صحنه‌ی سیاسی کشور شوند. ما دوست نداریم آقای هاشمی فاصله‌ای با گفتمان انقلاب و شعارهای نظام جمهوری اسلامی بگیرند. متأسفانه عده‌ای کاری کردند که ایشان مواضعی مانند بحرانی‌بودن کشور و اخیراً تخلف در انتخابات را بگیرند. اصولگرایان هیچ مسئله‌ی شخصی با آقای هاشمی ندارند و به ایشان احترام می‌گذارند».

حسین فدایی با اشاره به تخریب هاشمی‌رفسنجانی توسط ساختارشکنان در دوره‌ی اصلاحات افزود:

تخریب آقای هاشمی ربطی به اصولگرایان ندارد. جریانی ‌علیه ایشان تعبیراتی همچون عالیجناب سرخ‌پوش را نوشتند و کسانی ایشان را ترور شخصیتی کردند و نگذاشتند وی وارد مجلس ششم شود. همان کسانی‌که زمانی با آقای هاشمی برخورد کردند، اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که راه نجات آنان حمایت آقای هاشمی است. همان گروه نیز امروز به‌دنبال راه‌اندازی کمیته‌ی صیانت از آرا هستند».

نماینده‌ی مردم تهران در مجلس با بیان خاطراتی مبنی بر احترام‌گذاشتن به هاشمی توسط اصولگرایان گفت‌:

«قبل از انتخابات نهم دوره‌ی ریاست‌جمهوری نزد آقای هاشمی رفتیم و گفتیم انتخابات ریاست‌جمهوری به مرحله‌ی دوم کشیده می‌شود و هرکس که با شما به مرحله‌ی دوم راه پیدا کند رأی می‌آورد و دوست نداریم که شما به مرحله‌ی دوم بروید و رأی نیاورید که ایشان به ما گفتند بالای 50 درصد رأی واجدان شرایط را کسب می‌کنند».

وی با بیان اینکه متأسفانه در پاره‌ای موارد اطلاعات صحیح به ایشان منتقل نمی‌شود، اظهار داشت:

در انتخابات خبرگان 9 سال پیش به ایشان یادآور شدیم که شما زحمت‌کشیده برای انقلاب و یار امام و ارزشمند هستید و دوست نداریم تخریب شوید. برای اعلام حمایتِ جمعیتِ ایثارگران در انتخابات خبرگان از ایشان، خواستار پاسخ به چند سؤال از جمله عملکرد کارگزاران با توجه به حمایت ایشان شدیم و همچنین به ایشان گفتیم که اطرافیان شما مشورت واقعی به جنابعالی نمی‌دهند که ایشان توجیهاتی آوردند که مورد قبول دوستان ما نبود».

دبیرکل ایثارگران انقلاب اسلامی، درباره‌ی احتمال حضور محسن رضایی با توصیه‌ی هاشمی‌رفسنجانی در انتخابات ریاست‌جمهوری اظهار داشت:

«این سؤال را باید از آقای محسن رضایی بپرسید».

حسین فدایی در دانشگاه اصفهان هم گفت:

هاشمی‌رفسنجانی بنا دارد که احمدی‌نژاد رأی نیاورد، صریح هم می‌گوید و از هر ظرفیتی که در این زمینه مؤثر باشد استفاده می‌کند».

محمد‌رضا باهنر، دبیرکل جامعه‌ی اسلامی مهندسین نیز با بیان اینکه هاشمی‌رفسنجانی دل خوشی از رأی‌آوری احمدی‌نژاد ندارد، در پاسخ به این سؤال که نگاه آقای هاشمی‌رفسنجانی به انتخابات چیست، اظهار می‌داشت:

نمی‌دانم موضع روشنی گرفته‌اند که از کاندیدایی حمایت کنند یا نه؟ اما در مجموع تا جایی‌که اطلاع داریم دلِ خوشی از اینکه احمدی‌نژاد مجدداً رأی بیاورد، ندارد. زمانی شما سؤال می‌پرسید که به چه کسی رأی نمی‌دهید زمانی هم می‌پرسید که به چه کسی رأی می‌دهید؛ اگر از هاشمی بپرسید که به چه کسی رأی می‌دهید؟ می‌گوید به احمدی‌نژاد رأی نمی‌دهم».

طرفداران محسن رضایی نیز در تبلیغاتشان، هاشمی‌رفسنجانی را در اردوگاه اصلاح‌طلبان تعریف می‌کردند. احمد نبوی عضو شورای مرکزی ستاد محسن رضایی در این باره می‌گفت:

امروز تیم هاشمی بین کروبی و میرحسین تقسیم شده‌است. نگاه هاشمی امروز یک نگاه ساپورتی به میرحسین است و اینکه بگوییم رضایی از طرف هاشمی و برای پایین‌آوردن رأی احمدی‌نژاد آمده است، توهین به رضایی است».

و درنهایت روز سوم خرداد، شکرالله عطارزاده نماینده‌ی دور هفتم مجلس در اظهارنظری گفت:‌

با یک نگاه ساده به اردوگاه میرحسین موسوی می‌توان فهمید که اگر نیروهای کارگزاران (طیف مرعشی و وابستگان او) اطراف موسوی را گرفته‌اند صرفاً به‌خاطر حمایت هاشمی و خانواده‌ی او از میرحسین می‌باشد و واضح است که کارگزاران در سهم‌خواهی، استخوان‌ها را هم به حزب مشارکت و یاران خاتمی نخواهند داد».

نماینده‌ی سابق بوشهر با بیان اینکه چهار سال دولت احمدی‌نژاد همواره با مخالفت‌خوانی هاشمی‌رفسنجانی همراه بود، گفت:

مشکل احمدی‌نژاد این بود که به خط قرمزهای هاشمی مثل دانشگاه آزاد چپ‌چپ نگاه می‌کرد و برنامه‌های او مطابق میل هاشمی نبود. هاشمی وقتی احساس کرد در جریان اصولگرایان فرد شاخصی رقیب احمدی‌نژاد نمی‌شود و چهره‌هایی امثال روحانی و قالیباف هم قدرت رقابت با او را پیدا نمی‌کنند لذا سرمایه و وقتِ خود را ابتدا بر حمایت از خاتمی گذاشت».

وی با بیان اینکه برای هاشمی، مهم شکست‌دادن احمدی‌نژاد است، افزود:

او (هاشمی) به‌دنبال کسی بود که نقش پدری او را با تمام وجود پذیرا باشد و باید قبول کرد شخصی مثل خاتمی که ده‌ها فرمانده بالای سر خود داشت، نمی‌توانست این نقش را برای هاشمی بازی کند. وقتی مسیح مهاجری از حضور موسوی در صحنه‌ی انتخابات سخن راند من که آشنا با ادبیات این جمع هستم دریافتم که این بحث از اندیشه‌های هاشمی‌رفسنجانی برخاسته و مسیح مهاجری سخنگوی هاشمی است. برای خارج‌کردن خاتمی بهترین راه این بود که از طرف یک اتاق فکر که منشأ آن دوستان موسوی و یکی از مراکز تصمیم‌گیری کشور بود، این فکر به خاتمی القا شود که شرایط او مطلوب نیست لذا جمع زیادی از همراهان خاتمی با هدایت آن اتاق فکر مأموریت یافتند تا به سراغ او رفته و به او تلقین کنند که از صحنه خارج شود. دومین استراتژی اتاق فکر مذکور این بوده و هست که به هر طریق ممکن کروبی را متقاعد به کناره‌گیری از صحنه‌ی انتخابات کند و در واقع انتخابات دهم ریاست‌جمهوری همچون انتخابات گذشته عرصه‌ی رقابت‌ هاشمی‌رفسنجانی با احمدی‌نژاد است».

* اعتراض کروبی به هاشمی

اگرچه در ستاد مهدی کروبی غلامحسین کرباسچی، محمدعلی نجفی و مرتضی الویری حضور داشتند، اما مهدی کروبی نیز می‌دانست که هاشمی‌رفسنجانی تمامی امکاناتش را برای مقابله با احمدی‌نژاد به‌کار برده و رأیش را نیز به‌نام موسوی به صندوق خواهد انداخت و بدین‌سان بود که او در مناظره با میرحسین موسوی گفت که هاشمی‌رفسنجانی حامی‌اش است. دو روز مانده به انتخابات نیز مهدی کروبی در نامه‌ای به هاشمی‌رفسنجانی به صراحت از حمایت‌های رئیس مجمع تشخیص مصلحت از موسوی گلایه کرد. حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی کروبی در نامه‌ای به آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی نوشت: «امیدوارم به دوستان خود تذکر بدهید که از ادامه‌ی حرکت تخریبی خودداری کنند».

متن کامل این نامه به این شرح بود:

بسم‌الله الرحمن الرحیم

برادر گرامی حجت‌الاسلام والمسلمین جناب آقای هاشمی‌رفسنجانی

ریاست محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام

با سلام و احترام

همان‌گونه که جنابعالی اطلاع دارید همه‌ی اصلاح‌طلبان و علاقه‌مندان به اسلام و انقلاب و ایران و راه و خط امام‌ خمینی همت خویش را مصروف این معنا کرده‌اند که در اوضاع و احوال عمومی کشور «تغییر» ایجاد کنند و به‌صورت‌های مختلف اعم از نامزدی یا حمایت از نامزدی خاص در انتخابات 22 خرداد 1388 کشور را از شرایط فعلی نجات دهند. بدیهی است جز مقام معظم رهبری همه‌ی شهروندان ایران اعم از حاکمان و افراد عادی حق دارند از نامزد مورد علاقه‌ی خویش در انتخابات پیش‌رو حمایت کنند به شرط آنکه از اموال عمومی یا دولتی استفاده نکنند که متأسفانه برخی نامزدها و حامیان آنان چنین کرده‌اند. «رقابت» بالا البته سبب «مشارکت» گسترده هم خواهد شد که در صورت سلامت انتخابات هر سه شرط یک انتخابات آزاد محقق خواهد شد و حضرتعالی هم در نامه‌ی اخیر خود خطاب به رهبر معظم انقلاب اشاره کرده‌اید که هیچ‌یک از چهار نامزد موجود برای آمدن به صحنه از شما نظر نخواسته‌اند و شما هم تاکنون به‌خاطر مسئولیت رسمی‌تان در رسانه‌ها مطلبی به نفع یا ضرر افراد و جریان‌های درگیر در انتخابات نگفته‌اید.

اینک که به شکر خدا انتخاباتی پرشور در پیش است لازم می‌دانم ضمن تأکید بر حق شهروندی شما در حمایت از نامزدی خاص به اطلاعتان برسانم که متأسفانه برخی از نزدیکان و بستگان شما با شایعه‌پراکنی، قصد دارند یکی از دو صدای اصلاح‌طلبان در انتخابات را خاموش کنند و با پخش خبرهای کذب و شایعات ناروا درباره‌ی انصراف اینجانب از رقابت‌های انتخاباتی آب به آسیاب مخالفان اصلاحات بریزند. من البته قصد ندارم با بردن نام افراد خاص از نزدیکان و بستگان شما نقش آنان را در برهم‌زدن وحدت اخلاقی اصلاحات اعلام کنم و ترجیح می‌دهم پس از پایان انتخابات با هم در یک جلسه‌ی دو نفره درباره‌ی این موضوع صحبت کنیم، اما ضمن تأکید بر دغدغه‌هایی که شما هم درباره‌ی انتخابات دارید، اعلام می‌کنم این روش دوستان، سبب نقض قواعد اخلاقی انتخابات آزاد می‌شود و اتحاد فکری و تاریخی اصلاح‌طلبان را مخدوش می‌کند. حتماً به یاد دارید که همه‌ی ما درباره‌ی جایگاه ریاست مجلس خبرگان رهبری پس از درگذشت آیت‌الله مشکینی چه اندازه حساس بودیم و حتماً نقش اینجانب و دوستان حزب اعتماد ملی در مشارکت گسترده در انتخابات خبرگان و سپس حمایت از ریاست جنابعالی را از یاد نبرده‌اید، گرچه من هرگز به قصد سهم‌خواهی کاری نمی‌کنم و آن روز باور و اعتقادم را معیار حمایت از شما برای ریاست مجلس خبرگان قرار دادم، اما قصدم از یادآوری این نکته، تأکید بر ضرورت وحدت اصلاحات است. اصلاح‌طلبان از آغاز استدلال مرا برای تکثر در انتخابات شنیده‌اند و می‌دانند که من به یک حرکت حزبی معتقدم و به ‌دعوت افرادی جز از حزب خویش و گروه عظیمی از روشنفکران و روحانیان و مدیران و دیگر اقشار جامعه نامزد نشدم و اکنون در برابر تک‌تک این حامیان مسئول و متعهد به ادامه‌ی نامزدی هستم و هرگز به چیزی جز یک رقابت سالم برای بیان عقاید اصلاح‌طلبانه فکر نکردم و اکنون هم خشنودم که با انتشار بیانیه‌ها و ایراد سخنرانی‌ها و حضور در میان مردم در تعمیق اصلاح‌طلبی نقش ایفا کردم و البته داوری نهایی برعهده‌ی ملت است نه کسانی که با نظرسازی و شایعه‌سازی نه‌حریف که رفیق را هم تخریب می‌کنند. امیدوارم به دوستان خود تذکر بدهید که از ادامه‌ی این حرکت تخریبی ـ که جز به سود حریف نیست ـ خودداری کنند و بدانید که به‌رغم برخی داعیه‌ها اکنون همه‌ی این رفتارها منتسب به حضرتعالی است و گرچه سهم برخی نهادهای عمومی ـ مانند دانشگاه آزاد اسلامی ـ را نمی‌توان در ترویج نامزد مورد نظر شما نادیده گرفت، اما حق شهروندی شما در دفاع از نامزد خاص ملازمتی با خروج از دایره‌ی عدل و انصاف ندارد. این روزها اصلاحات در مراحل حساسی قرار گرفته است مبادا به‌نام اصلاحات دشمنان آن را پیروز گردانیم. با احترام مهدی کروبی».